Badania
naukowe

Badania
naukowe

Znaczenie badań w naszych programach naukowych

Istotnym elementem naszej strategii Education4Conservation jest prowadzenie badań naukowych. Rezultaty badań dostarczają nam cenną wiedzę, na temat tego, które działania przynoszą pozytywne zmiany rozwiązujące konflikty między ludźmi a zwierzętami. Dzięki badaniom naukowym zbieramy również informacje na temat zachowań zwierząt, co pozwala nam na opracowywania lekcji o tematyce ekologicznej dla dzieci.

Współpracujący z Fundacją SAVE naukowcy mają bezpośredni wpływ na nasze projekty rozwojowe lokalnych społeczności, ponieważ dzięki badaniom znamy m.in. zachowanie zwierząt. Lokalne społeczności dowiadują się, jak powinny reagować na spotkania z dzikimi zwierzętami. Uczymy też dzieci, jak rozpoznawać tropy i odchody niektórych zwierząt z ich środowiska. Badania naukowe mają duży wpływ na planowanie naszych programów zwiększających świadomość; dzięki nim skutecznie opracowujemy zeszyty ćwiczeń dla dzieci czy programy nauczania dla nauczycieli.


Wilki

Wolves under cover: The importance of human-related factors in resting site selection in a commercial forest

 

Wilk w lesie

Autorzy, data publikacji: Katarzyna Bojarska, Luca Maugeri, Ralph Kuehn, Wiesław Król, Jörn Theuerkauf, Henryk Okarma, Roman Gula; czerwiec 2021

Abstrakt: Autorzy publikacji zbadali jakie czynniki wpływają na wybór miejsc odpoczynku wilków w Borach Dolnośląskich w okresie zimowym. W skali krajobrazu wilki wybierały miejsca odpoczynku oddalone od osiedli, dróg publicznych, dróg leśnych o dużym natężeniu ruchu oraz dróg leśnych. W ciągu dnia wilki odpoczywały w zaroślach i lasach z gęstym podszytem, podczas gdy w nocy odpoczywały w siedliskach bardziej otwartych. Wyniki te wskazują, że wilki w trakcie odpoczynku unikają miejsc, gdzie mogą być łatwo wykryte przez ludzi. a niektóre praktyki leśne zwiększają możliwości ukrycia się wilków w trakcie odpoczynku.

→ Artykuł naukowy

Stress-hormone levels of wolves in relation to breeding season, pack size, human activity, and prey density

Autorzy, data publikacji: Julia Eggermann, Jörn Theuerkauf, Bartosz Pirga, Artur Milanowski, Roman Gula, lipiec 2012, Polska

Abstrakt: Uważa się, że zakłócanie spokoju przez człowieka jest głównym czynnikiem stresu dla zwierząt, ale potencjalnymi źródłami są również stan rozrodu, interakcje społeczne i dostępność pożywienia. Długotrwały stres może negatywnie wpływać na kondycję zwierząt i z tego powodu ocena czynników stresogennych jest ważna dla ochrony zagrożonych gatunków. Celem naszych badań była zatem ocena, jakie czynniki wywołują stres u wilków (Canis lupus). Określiliśmy poziom stresu u wilków z sześciu watah, mierząc stężenie metabolitów glukokortykoidów w 59 próbkach kału za pomocą testu immunoenzymatycznego Cortisol. W sezonie rozrodczym stężenie hormonów stresu było wyższe niż w pozostałych porach roku, z dwoma szczytami odpowiednio w okresie godowym i na początku godów. Regresja wielokrotna uszeregowana według AIC wykazała, że rozród miał największy wpływ na poziom stresu u wilków, następnie aktywność człowieka, wielkość watahy i gęstość ofiar. Wnioskujemy, że działalność człowieka jest tylko jednym z kilku czynników przyczyniających się do stresu u wilków i że konkurencja wewnątrzgatunkowa podczas rozrodu może powodować podwyższony poziom glikokortykoidów.

→ Artykuł naukowy

Anthropogenic environmental traps: Where do wolves kill their prey in a commercial forest?

Autorzy, czas publikacji: Katarzyna Bojarska, Magdalena Kwiatkowska, Piotr Skórka , Roman Gula, Jörn Theuerkauf, Henryk Okarma, 2017

Abstrakt: Wybór miejsc do zabicia ofiary jest ważną częścią drapieżnictwa. W siedliskach zmodyfikowanych przez człowieka antropogeniczne cechy krajobrazu mogą zwiększać lub zmniejszać efektywność polowania drapieżników. Zbadaliśmy, które cechy siedliskowe zwiększają sukces drapieżniczy u wilka Canis lupus polującego na ssaki kopytne w intensywnie zarządzanym lesie w zachodniej Polsce. Wykorzystaliśmy telemetrię GPS i śledzenie tropów na śniegu, aby zlokalizować miejsca zdobycia pożywienia.

→ Artykuł naukowy

Opportunity and peril: how wolves use a dense network of forest roads

Wataha wilków

Autorzy, czas publikacji: Katarzyna Bojarska, Joanna Sulich, Sibyll Bachmann, Henryk Okarma, Jörn Theuerkauf, Roman Gula, sierpień 2018

Abstrakt: Za pomocą śledzenia tropów na śniegu i telemetrii GPS zbadaliśmy, w jaki sposób wilki Canis lupus wykorzystywały gęstą (4 km/km2) sieć dróg leśnych do przemieszczania się i znakowania zapachowego. Czterdzieści sześć procent śladów wilków, ale tylko 4,6% lokalizacji telemetrycznych znajdowało się na drogach leśnych. Wilki używały leśnych dróg do szybkiego i dalekiego przemieszczania się po swoich rodzinnych terenach, ale spędzały stosunkowo mało czasu na drogach, zwłaszcza w miejscach o dużym natężeniu ruchu oraz w okresie największej aktywności człowieka. Prawdopodobieństwo oznakowania zapachem było wyższe na drogach niż w terenie i wzrastał wraz z natężeniem ruchu na drogach i w pobliżu skrzyżowań. Nasze spostrzeżenia sugerują, że wilki korzystają z leśnej infrastruktury drogowej, przy czym minimalizują one ludzkie spotkania poprzez czasoprzestrzenne unikanie wszystkich dróg, nawet tych o znikomym natężeniu ruchu. Ciągła rozbudowa i udoskonalanie sieci dróg leśnych może doprowadzić do: podwyższonych kosztów dla wilków związanych z unikaniem ludzi i dróg.

→ Artykuł naukowy

Recent Arrivals or Established Tenants? History of Wolf Presence Influences Attitudes

Autorzy: Elizabeth Gosling, Katarzyna Bojarska, Ralph Kuehn, 2019

 

Abstrakt: Aspekty ludzkie są krytyczną częścią ochrony dużych drapieżników. Zbadaliśmy, w jaki sposób historyczna obecność wilków (Canis lupus) wpływa na postawy społeczne wobec tych drapieżników i zarządzanie tym gatunkiem na terenach wiejskich w Polsce. Od marca 2016 r. do marca 2017 r. wykorzystaliśmy samodzielnie wypełniany kwestionariusz oceniający postawy mieszkańców wsi (n=292) i leśników (n=325) w 6 regionach, w których wilki były stale obecne lub niedawno się pojawiły po okresie nieobecności.

 

→ Artykuł naukowy

Re-evaluation of the wolf population management units in central Europe (2020)

Autorzy: Roman Gula, Katarzyna Bojarska, Jörn Theuerkauf, Wiesław Król and Henryk Okarma, 2020

 

Abstrakt: W niniejszym artykule mamy na celu odpowiedzenie na cztery główne pytania dotyczące aktualnego statusu wilków na polskich nizinach: 1) jaki jest etap odbudowy wilków w zachodniej i wschodniej Polsce? 2) Czy populacja środkowoeuropejska jest odizolowana od populacji bałtyckiej? 3) Czy po obu stronach Wisły występują znaczne różnice w jakości siedlisk? 4) Czy dzielenie wilków zamieszkujących niziny środkowoeuropejskie wzdłuż Wisły na dwie jednostki zarządzania jest pragmatyczne?

→ Artykuł naukowy


Lwy

Dynamics of human-lion conflict in and around the Makgadikgadi Pans National Park, Botswana

Autor, data publikacji: Keitumetse Ngaka, listopad 2015

Abstrakt: Konflikt między ludźmi a drapieżnikami to sytuacja, w której niektórzy mięsożercy mają negatywny wpływ na ludzi i odwrotnie. Konflikt nie ogranicza się do konkretnych gatunków drapieżników czy zasięgu przestrzennego. Niektóre ze sposobów złagodzenia skutków konfliktu obejmują wzniesienie ogrodzenia w celu wyeliminowania lub ograniczenia bezpośredniego kontaktu stron, na przykład wzdłuż obszaru rzeki Boteti po zachodniej stronie Parku Narodowego Makgadikgadi Pans (MPNP) w Botswanie. Badanie to zostało przeprowadzone na terenie MPNP i wokół niego w celu oceny poziomu konfliktu człowiek-lew oraz czynników, które mogą wpływać na poziom konfliktu przed i po wprowadzeniu ogrodzenia Makgadikgadi oraz przepływie rzeki Boteti. Do pomiaru poziomu konfliktu między człowiekiem a lwem wykorzystano dane dotyczące śmiertelności inwentarza żywego w latach 2000–2012 z Departamentu Przyrody i Parków Narodowych w Botswanie.

→ Artykuł naukowy

The influence of the Makgadikgadi fence and the re-flowing of the Boteti River on the temporal distribution of human/lion conflict

Autorzy, czas publikacji: Keitumetse Ngaka, Lucas Rutina, Graham Hemson, GlynMaude, 2018

Abstrakt: Wiele czynników wpływa na konflikt między ludźmi a lwami, niektóre z nich to bariery, takie jak ogrodzenia czy rzeki. Konflikt między drapieżnikami a rolnikami skłonił rząd Botswany do zbudowania ogrodzenia wzdłuż rzeki Boteti w latach 2004-2005, aby oddzielić dzikie zwierzęta w Parku Narodowym Makgadikgadi Pans (MPNP) od rolników. Chociaż z czasem ogrodzenie stało się nieszczelne, ponowne wylanie rzeki Boteti w 2009 roku stanowiło kolejną barierę. Głównym celem niniejszego badania była ocena wpływu ogrodzenia i przypływu rzeki Boteti na czasowe rozmieszczenie drapieżników lwów w stosunku do zwierząt gospodarskich w rejonie rzeki Boteti. Określiliśmy również poziom drapieżnictwa zwierząt gospodarskich przez lwy w porównaniu z innymi drapieżnikami.

→ Artykuł naukowy

Outcomes of lion, Panthera leo, translocations to reduce conflict with farmers in Botswana

Autorzy, czas publikacji: Mompoloki Morapedi, Mmadi Reuben, Phemelo Gadimang, James Bradley, William Given, Richard P. Reading, Keitumetse Ngaka, Moses Selebatso & Glyn Maude, Czerwiec 2020

Abstrakt: W ciągu ostatnich dwóch dekad populacje lwów afrykańskich (Panthera leo) w Afryce Subsaharyjskiej znaczącą spadły zarówno pod względem liczebności, jak i rozmieszczenia. Do przyczyn można zaliczyć spadek liczebności dzikich gatunków drapieżnych, niszczenie siedlisk i nasilenie się konfliktów z rolnikami, zwłaszcza wzdłuż granic obszarów chronionych. Rolnicy często mają negatywne nastawienie do mięsożerców (a lwy stanowią potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi i źródeł utrzymania). W rezultacie rolnicy często zabijają drapieżniki, nawet przy braku bezpośrednich strat. W celu zmniejszenia konfliktu z dzikimi zwierzętami często stosuje się translokację dużych drapieżników, które zabijają zwierzęta gospodarskie, jednak skuteczność tej praktyki pozostaje dyskusyjna. W tym artykule analizujemy dane zebrane z obroży, aby dowiedzieć się, w jaki sposób przemieszczały się translokowane lwy, jakie były ich wskaźniki przeżycia oraz, tam, gdzie to istotne i możliwe, ich przyczyna śmierci.

→ Artykuł naukowy

The Ecology and Management of Kalahari Lions in a Conflict Area in Central Botswana

Autor: Kevin MacFarlane

 

Abstrakt: Lwy afrykańskie (panthera leo) są integralną częścią naturalnych ekosystemów w Afryce oraz zapewniają dochody i usługi ekosystemowe wielu społecznościom. Regulują one bezpośrednio populacje roślinożerców, które z kolei utrzymują użytki zielone i związane z nimi systemy. Ekosystemy te uległy degradacji w ostatnich dziesięcioleciach i uważa się, że pewną rolę odgrywa równoczesny spadek populacji lwów. Zbadałem czynniki wpływające na zachowanie i ekologię lwów, w tym wpływ sezonowej zmienności na wielkość stada ofiar. Obecne poziomy ofiar roślinożernych są znacznie niższe niż przed utworzeniem ogólnokrajowych weterynaryjnych ogrodzeń kordonowych, a całkowitą biomasę w sezonie maj-czerwiec oszacowano na 375,5 kg.km-2. Umieściłem lokalizujące obroże radiowe GPS na 13 lwach w 6 stadach znajdujących się na badanym obszarze o powierzchni około 9911 kilometrów kwadratowych na północ od Centralnego Rezerwatu Dzikich Zwierząt Kalahari (CKGR), w środkowej Botswanie. Obroże dostarczyły łącznie 241.858 lokalizacji GPS; co miesiąc odwiedzałem każdego lwa.

→ Artykuł naukowy


Likaon pstry

Scent marking and dietary patterns of African wild dogs in nothern Botswana

Autor, data publikacji: Mr. Botilo Thato Tshimologo, październik 2014

 

Abstrakt: Likaony są zagrożone, a ich populacje w wielu afrykańskich rezerwatach maleją. Spadki te są w dużej mierze związane z różnymi antropogenicznymi dynamikami biotycznymi i abiotycznymi. Ochrona i zrównoważone zarządzanie afrykańskimi likaonami wymaga odpowiedniego naukowego zrozumienia ich podstawowej ekologii. Większa wiedza naukowa na temat zachowań znakowania zapachem i nawyków żywieniowych likaonów prawdopodobnie pomoże naukowcom w strategicznym zarządzaniu gatunkiem. W pracy tej omówiono cechy zapachu i wzorce żywieniowe likaonów w północnej części Botswany. W badaniu wykorzystano dwie metody próbkowania do obserwacji 24 (16 dorosłych i 8 niedorosłych) likaonów z trzech watah między sierpniem 2010 a kwietniem 2012 roku.

→ Artykuł naukowy


Hiena

Population ecology, conservation status and genetics of the spotted hyena

Autor, data publikacji: Torsten Bohm, czerwiec 2015

Abstrakt: Hiena cętkowana jest dużym drapieżnikiem cechującym się wyraźnym zachowaniem społecznym. Podobnie jak inne duże drapieżniki Afryki, hiena cętkowana jest zagrożona poprzez utratę siedlisk, a także bezpośredni konflikt z ludźmi. Duża część środkowej Afryki pokryta jest tropikalnym lasem deszczowym. Obszar Batéké Plateaux, który obejmuje prawie dwie trzecie terytorium Republiki Konga i sąsiadujący z nim Gabon, jest pozostałością po rozległym ekosystemie sawanny. Dziś hieny cętkowane można znaleźć tylko w małej mozaice lasów i sawanny Parku Narodowego Odzala-Kokoua (OKNP) w północno-zachodniej Republice Konga. Hiena cętkowana w OKNP reprezentuje jedyną pozostałą populację tego gatunku na płaskowyżu Batéké i dorzeczu Konga. Aby wdrożyć skuteczne strategie ochrony, konieczne jest ścisłe monitorowanie tej populacji. Celem pracy doktorskiej Torstena Bohma było zbadanie stanu populacji i ekologii hieny cętkowanej w Parku Narodowym Odzala-Kokoua (OKNP). Badania koncentrowały się na oszacowaniu liczebności i zagęszczenia populacji, zbadaniu diety, która dostarcza informacji na temat bazy ofiar oraz zbadaniu miejsc i cech legowisk. Zapewniają one ważne informacje, które zostaną wykorzystane w celu lepszej ochrony miejsc, które mają kluczowe znaczenie dla sukcesu reprodukcyjnego populacji.

→ Artykuł naukowy


Antylopa gnu

Adaptive activity patterns of a blue wildebeest population to environmental variability in fragmented, semi-arid Kalahari, Botswana

Autor, data publikacji: M. Selebatso, R. Fynn, G. Maude, 2016

Abstrakt: Populacja gnu pręgowanego (Connochaetes taurinus) na półpustynnych obszarach sawanny w ciągu rocznego cyklu napotyka na dużą zmienność przestrzenną i tymczasową zmienność środowiskową. Populacja w Kalahari utraciła istotne sezonowe obszary występowania poza terenami chronionymi z powodu zmian krajobrazu wywołanych przez człowieka. Populacja ta występuje na terenach z rzadką i niejednolitą dostępnością paszy, sezonowo bardzo wysokimi temperaturami dnia, dużą presją drapieżników oraz ograniczoną dostępnością i zmienną jakością wody. Zbadaliśmy strategie adaptacyjne gnu w Centralnym Rezerwacie Dzikich Zwierząt Kalahari, koncentrując się na tym, jak codzienne aktywności reagują na zmienność środowiska w półpustynnych Kalahari. Populacja poradziła sobie ze stresem cieplnym, maksymalizując swoją aktywność w ciągu chłodnych godzin dnia. Gnu uniknęły presji drapieżników i utraty kondycji poprzez zminimalizowanie aktywności odpowiednio w nocy i w porze suchej. Dochodzimy do wniosku, że sezonowe wahania temperatury i światła odgrywają kluczową rolę w czasie aktywności żerowania.

→ Artykuł naukowy

Water provision alters wildebeest adaptive habitat selection and resilience in the Central Kalahari

Autorzy, data publikacji: Moses Selebatso, Emily Bennitt, Glyn Maude, Richard W. S. Fynn, 2017

Abstrakt: Aby zrekompensować utratę dostępnej wody powierzchniowej, w rezerwacie wybudowano punkty poboru wody. Zaopatrzenie w wodę zmienia wybór siedlisk i odporność gnu w Centralnym Kalahari. Stado gnu, które nie miało punktu poboru wody w swoim siedlisku, przetrwało porę suchą, podczas gdy gnu, które były przyzwyczajone do dostępu do punktów poboru, ginęły, gdy ich punkty wodne przestały działać w porze suchej; w ten sposób zaopatrzenie w wodę zmieniło zachowanie adaptacyjne i zmniejszyło odporność populacji na suche środowisko. Selebasto ocenił jakość wody w 12 sztucznych punktach wodnych w odniesieniu do Botswany i międzynarodowych standardów dotyczących wody pitnej dla dzikich zwierząt.

→ Artykuł naukowy

Wildebeest ecological dynamics in the CKGR: The implications for potential isolation from the wider Kalahari ecosystem

Autor, czas publikacji: Moses Selebatso, wrzesień 2017

Abstrakt: Przetrwanie populacji dzikich zwierząt na suchych sawannach zależy od ich mobilności w odniesieniu do heterogeniczności siedlisk jako adaptacyjnej odpowiedzi na dużą zmienność przestrzenną i czasową zasobów w cyklu rocznym i przy zmianach klimatycznych. Historyczny główny zasięg gnu pręgowanego (Connochaetes taurinus) podczas pory deszczowej w ekosystemie Kalahari między Centralnym Rezerwatem Dzikich Zwierząt Kalahari (CKGR) a Parkiem Transgranicznym Kgalagadi (KTP) był regionem o dużym zagęszczeniu minerałów. Podczas suszy gnu przemieszczały się na duże odległości od Kalahari przez CKGR do stałych wód rzeki Boteti, jeziora Ngami i jeziora Xau w północnej Botswanie, a niektóre na południowy zachód w kierunku rzeki Nossob. Dostęp do źródeł wody na północy został uniemożliwiony przez ogrodzenia, a drogi przemieszczania się z CKGR do Kalahari są coraz bardziej zmieniane przez ludzi i zwierzęta gospodarskie oraz zmiany użytkowania gruntów.

→ Artykuł naukowy


Środowisko naturalne w Afryce

Undermining game fences: who is digging holes in Kalahari sands?

Autorzy, data publikacji: Kristina M. Kesch, Dominik T. Bauer and Andrew J. Loveridge, 2013

Abstrakt: Skuteczność odgradzania zwierzyny łownej jako narzędzia wspierającego współistnienie ludzi i dzikich zwierząt w dużym stopniu zależy od utrzymania ogrodzeń. Niezbędna jest identyfikacja gatunków zwierząt, które wykopują doły pod płotami oraz ich zachowanie podczas kopania, aby odpowiednio utrzymać płoty. Dostarczamy dane dotyczące niektórych gatunków zwierząt kopiących doły z południowej Afryki po to, by zapewnić prostą, aczkolwiek skuteczną metodę, umożliwiającą zainteresowanym stronom kategoryzację gatunków, które tworzą doły pod płotami w siedliskach o głębokim piasku, dzięki wiedzy dotyczącej rozmiarów i kształtów dziur.

→ Artykuł naukowy

Assessment of quality of water provided for wildlife in the Central Kalahari Game Reserve, Botswana

Autorzy, czas publikacji: Moses Selebatso, Glyn Maude, Richard W.S. Fynn, kwiecień 2017.

Abstrakt: Suche i półsuche środowiska charakteryzują się niskimi i nieprzewidywalnymi opadami, co skutkuje ograniczoną dostępnością do wód powierzchniowych dla dzikich zwierząt. W Centralnym Rezerwacie Dzikich Zwierząt Kalahari (CKGR) populacje dzikich zwierząt utraciły dostęp do naturalnych wód powierzchniowych przez ogrodzenia kordonowe, zwierzęta gospodarskie i wkraczanie przez ludzi na trasy zwierząt. W rezerwacie stworzono punkty poboru wody, aby zrekompensować tę stratę. Jednak nie przeprowadzono żadnych ocen jakości wody dostarczanej dzikim zwierzętom ani tego, w jaki sposób może to przyczynić się do spadku populacji w CKGR. Oceniliśmy jakość wody z 12 sztucznych punktów wodnych w odniesieniu do standardów pitnych zarówno w Botswanie, jak i w stosunku do międzynarodowego inwentarza żywego.

→ Artykuł naukowy


Środowisko naturalne w Kamerunie

Large mammal and Fish Fauna assessments in the planned oil palm concession area of Herakles Farms in SW Cameroon

Naukowcy w Afryce

Autor: Dr. Matthias Waltert, 27 czerwca 2013

Abstrakt: Blok leśny wzdłuż granicy kameruńsko-nigeryjskiej (ok. 25 000 km²) jest największym ciągłym lasem deszczowym w całym zachodnioafrykańskim punkcie bioróżnorodności – większość lasów w Afryce Zachodniej (na zachód od Nigerii) jest już poważnie rozdrobniona. Wycięcie „serca” z tego przyległego obszaru lasów deszczowych będzie miało poważne konsekwencje. Populacje gatunków w dużym i nienaruszonym ekosystemie mają duże szanse, podczas gdy małe i rozdrobnione populacje mają znacznie zwiększone ryzyko wyginięcia. Już od lat 60. zarówno ekologia teoretyczna, jak i badania empiryczne dostarczyły podstawowego zrozumienia związku między wielkością obszaru a bogactwem gatunkowym: u kręgowców zmniejszenie pierwotnej powierzchni o dziesięć prowadzi do zmniejszenia liczby gatunków o 50%: Oznacza to, że fragmenty o powierzchni 2000 km² teoretycznie będą zawierały tylko połowę gatunków występujących na podobnej wielkości odcinku większego siedliska ok. 1 tys. 20 000 km².

→ Artykuł naukowy


Rozwój społeczności w Afryce

Alleviating rural poverty through conflict mitigation and improved crop yields

Autorzy: Andrew Loveridge, Kristina Kesch, czerwiec 2019, Zimbabwe, Botswana

Abstrakt: Zachodnie Zimbabwe i północno-wschodnia Botswana nie są rolniczo rozwinięte – są tam ubogie gleby i niewielkie opady deszczu. Jednak źródła utrzymania w społecznościach wiejskich są uzależnione od rolnictwa na własne potrzeby, zwłaszcza uprawy roślin i posiadania żywego inwentarza, przy czym mediana na 1 gospodarstwo domowe to 6-10 sztuk bydła i 6-10 owiec lub kóz (dane zebrane w ramach badania socjologicznego projektu Darwin Initiative, nr referencyjny Komisji Etyki Badań Naukowych. R53944/RE001). Tradycyjnie kobiety są odpowiedzialne za oczyszczanie ziemi i uprawy przy ograniczonym dostępie do środków takich jak nawóz czy mechanizacja. Niepowodzenie upraw w nieurodzajnych latach często skutkuje chronicznym niedożywieniem, szczególnie dotykającym gospodarstwa domowe bez alternatywnych dochodów. Ubóstwo zwiększa zależność od zasobów naturalnych, prowadząc do niezrównoważonego, nielegalnego lub komercyjnego wykorzystywania zasobów, takich jak drewno, produkty dzikiej fauny i flory oraz mięso pozyskiwane z polowań. Proste ulepszenia metod upraw znacznie poprawiają plony i bezpieczeństwo żywnościowe, a także zmniejszają wymagania dotyczące gruntów i pracy oraz szkody dla środowiska. Mapa placówek badawczych: 1) Tsholotsho 2) Mabale 3) Wodospady Wiktorii, okolice Mvuthu/ Shana 4) Enklawa Chobe 5) Khumaga, Makgadikgadi. Wokół obszarów chronionych drapieżnictwo zwierząt gospodarskich przez duże drapieżniki, zwłaszcza lwy, prowadzi do znacznych strat dla i tak już zubożałych ludzi. Utrata zwierząt pociągowych dodatkowo wpływa na zdolność przygotowania pól, a niszczenie zwierząt gospodarskich rutynowo prowadzi do odwetowego zabijania zagrożonych wyginięciem drapieżników, co powoduje spadek populacji i ma negatywny wpływ na różnorodność biologiczną i funkcjonowanie ekosystemów na obszarach chronionych.

→ Artykuł naukowy