Wspomnienie zimy

Kiedy zaczyna być gorąco, czasami z tęsknotą wspominam śnieg. Jaki śnieg, zapytacie? I słusznie, ponieważ ostatnie zmiany klimatyczne sprawiają, że bitwa na śnieżki staje się wspomnieniem z dawnych lat, a rakiety śnieżne zakładam chyba tylko po to, żeby nie zapomnieć jak to się robi 😊.

Śnieg i zimowe temperatury mają silny wpływ na dzikie zwierzęta. Mała ilość śniegu i wysokie temperatury sprawiają, że niedźwiedzie wychodzą z gawr nawet w środku zimy lub w ogóle nie zapadają w sen zimowy, z wyjątkiem samic rodzących w gawrach młode. Jeleniowate nie muszą migrować w niższe partie gór i na stoki o południowej ekspozycji, żeby znaleźć pokarm. Dziki, które są szczególnie wrażliwe na ostre warunki zimowe, z powodzeniem przeżywają zimę i mają więcej młodych. Zwierzęta kopytne są też w lepszej kondycji, przez co wilkom i rysiom trudniej jest na nie polować. Co więcej, podczas pościgu za potencjalną ofiarą drapieżniki tracą przewagę, jaką oferowała im gruba, przymarznięta z wierzchu pokrywa śnieżna, ułatwiająca dogonienie zapadających się w niej jeleni. Dla badaczy dużych drapieżników łagodne zimy mają wiele minusów – brak lub szybko znikający śnieg uniemożliwia tropienie zwierząt, a dodatnie temperatury sprawiają, że materiał genetyczny w odchodach szybko ulega rozkładowi.

Całe szczęście, w polskich górach, nawet w tak łagodną zimę jak ta ostatnia, czasami można znaleźć śnieg. Ubiegłej zimy, w ramach monitoringu dużych drapieżników w obszarach NATURA 2000 „Ostoja Gorczańska” i „Ostoja Popradzka”, tropiliśmy na śniegu wilki, rysie i niedźwiedzie w Gorcach i Beskidzie Sądeckim. Podczas tropienia, w najbardziej obiecujących miejscach, np. w miejscach znakowania zapachowego, zastawialiśmy fotopułapki. Zobaczcie zimowe nagrania wilków z nadleśnictwa Limanowa oraz rysia z Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Krynicy, a na deser – wiosennego niedźwiedzia z LZD w Krynicy.

Materiał został zrealizowany przez Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w ramach projektu Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie (POIS.02.04.00-00-0191/16-00 „Inwentaryzacja cennych siedlisk przyrodniczych kraju, gatunków występujących w ich obrębie oraz stworzenie Banku Danych o Zasobach Przyrodniczych”).

Katarzyna Bojarska